หลักสูตรป.ตรี เทียบโอน คืออะไร มีกี่แบบ? เหมาะกับใคร?

27 กุมภาพันธ์ 2025

หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ ‘อยากเรียนต่อ’ โดยเฉพาะในระดับปริญญาตรี แต่อาจมีเงื่อนไขต่างๆ เช่น จบวุฒิอื่นๆ ที่ไม่ใช่ ม.6 เช่น ป.ว.ส. หรือ ทำงานแล้ว แต่อยากได้วุฒิไปต่อยอดและเติบโตในการหน้าที่การงาน หรือ มีหน่วยกิตหรือความรู้เดิมจากที่อื่น ไม่ว่าจะเป็นจากมหาวิทยาลัย วิทยาลัย หรือหลักสูตรอบรมอื่นๆ แล้วอยากสานฝันคว้าใบปริญญาสักใบ คำว่า “เทียบโอน” อาจเป็นคำที่คุณควรทำความเข้าใจ เพราะมันสามารถช่วยให้คุณประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายในการเรียนได้

ว่าแต่หลักสูตรเทียบโอนคืออะไร มีกี่แบบ และแต่ละแบบต่างกันอย่างไร? วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจไปพร้อมๆ กัน! มา เริ่ม!

หลักสูตรเทียบโอนคืออะไร?

หลักสูตรเทียบโอน คือ กระบวนการที่ช่วยให้นักศึกษา หรือผู้ที่ต้องการสมัครเรียนปริญญาตรี สามารถใช้หน่วยกิตที่เคยเรียนมาแล้วในสถาบันอื่น หรือจากประสบการณ์การทำงาน มาใช้เป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรปัจจุบัน โดยไม่ต้องเรียนใหม่ทั้งหมด ส่งผลให้สามารถลดระยะเวลาการศึกษาลง และบางครั้งอาจช่วยลดค่าใช้จ่ายได้ด้วย

หลักสูตรเทียบโอนนี้ เป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับคนหลายกลุ่ม เช่น นักศึกษาที่ต้องการย้ายมหาวิทยาลัย (หรือที่เราเรียกกันจนคุ้นชินว่า ซิ่ว) ผู้ที่เคยเรียนแต่อาจมีเหตุให้ไม่จบแล้วอยากกลับมาเรียนต่อ หรือแม้แต่ผู้ที่มีประสบการณ์ทำงานแล้วและต้องการได้รับวุฒิการศึกษาที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นทางการ เป็นต้น

ประเภทของหลักสูตรเทียบโอน

หลักสูตรเทียบโอนสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ๆ ได้แก่:

1. เทียบโอนหน่วยกิตจากสถาบันการศึกษาเดิม

เราอาจคุ้ยเคยกรณีนี้ในเคสของเด็กซิ่ว หรือ ผู้ที่เคยเรียนในมหาวิทยาลัยหรือวิทยาลัยอื่น และต้องการนำหน่วยกิตจากสถาบันเดิมมาใช้ในหลักสูตรใหม่ โดยทั่วไปจะต้องมีการตรวจสอบว่าเนื้อหาของวิชาเดิมตรงกับวิชาที่จะเรียนในหลักสูตรใหม่หรือไม่ หากตรงกันก็สามารถเทียบโอนได้ ซึ่งช่วยให้ไม่ต้องเรียนวิชาเดิมซ้ำอีกครั้ง ซึ่งรายละเอียดและเงื่อนไขอาจแตกต่างกันไปในแต่ละสถาบัน ควรสอบถามข้อมูลจากสถาบันที่สนใจโดยตรง

2. เทียบโอนจากประสบการณ์ทำงาน

เป็นการใช้ประสบการณ์การทำงานที่เกี่ยวข้องมาเทียบโอนเป็นหน่วยกิตการศึกษาได้ โดยสถาบันการศึกษาที่รองรับการเทียบโอนประสบการณ์ทำงาน จะตั้งเกณฑ์และพิจารณาตามเกณฑ์ที่กำหนด เช่น อาจให้ยื่นผลงาน ใบรับรองประสบการณ์ทำงานในสายงานที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตรที่สมัคร หรือมีการให้สอบวัดระดับความรู้ กรณีนี้จะเหมาะกับผู้ที่มีประสบการณ์ในสายงานนั้น ๆ มาแล้ว แต่ต้องการวุฒิการศึกษาที่เป็นทางการ

ยกตัวอย่างเช่น หลักสูตรปริญญาตรี เทียบโอนประสบการณ์ทำงาน ที่วิทยาลัยดุสิตธานี มีเงื่อนไขว่าผู้สมัครเรียนต้องมีอายุ 23 ปีขึ้นไป และมีประสบการณ์การทำงานในสายงานที่เกี่ยวข้อง (ร้านอาหาร, ภัตตาคาร, การโรงแรม) 5 ปีขึ้นไป… สมมตินายเอ อายุ 27 ปี และมีประสบการณ์ทำงานในร้านอาหารมาแล้ว 5 ปีครึ่ง มีจดหมายรับรองการทำงานชัดเจน ก็เข้าเงื่อนไขสามารถสมัครเรียนหลักสูตรเทียบโอนของเราได้ เป็นต้น

3. การเทียบโอนจากหลักสูตรฝึกอบรม หรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ

ในบางกรณี ผู้ที่เคยเข้าร่วมอบรมหลักสูตรระยะสั้น หรือได้รับประกาศนียบัตรวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง สามารถนำความรู้ที่ได้รับมาใช้เทียบโอนเป็นหน่วยกิตได้ อย่างไรก็ตาม การยอมรับการเทียบโอนในกรณีนี้ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละสถาบัน

ข้อดีของหลักสูตรเทียบโอน

✅ ประหยัดเวลา – สามารถลดระยะเวลาการศึกษาได้ เนื่องจากไม่ต้องเรียนวิชาที่เคยผ่านมาก่อน

✅ ประหยัดค่าใช้จ่าย – ลดค่าเทอมและค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการเรียนได้บางส่วน เพราะไม่ต้องเรียนซ้ำ

✅ ยืดหยุ่นสำหรับผู้ที่มีประสบการณ์ทำงาน – ช่วยให้สามารถใช้ความรู้จากประสบการณ์มาพัฒนาเป็นวุฒิการศึกษาได้

✅ เพิ่มโอกาสในการศึกษาต่อ – ไม่ต้องเริ่มต้นใหม่จากศูนย์ สามารถนำความรู้เดิมมาต่อยอดได้

หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของการเทียบโอน

แม้ว่าการเทียบโอนจะเป็นโอกาสที่ดีในการลดระยะเวลาการศึกษา แต่ก็มีเงื่อนไขที่ต้องพิจารณา เช่น:

หน่วยกิตที่สามารถเทียบโอนได้ – แต่ละสถาบันมีข้อกำหนดเกี่ยวกับรายละเอียดของวิชาและจำนวนหน่วยกิตที่สามารถโอนได้ต่างกัน เช่น บางแห่งอนุญาตให้เทียบโอนได้ไม่เกิน 50% ของหลักสูตร เป็นต้น

อายุของหน่วยกิต – วิชาที่เคยเรียนมาอาจมีอายุจำกัด เช่น ไม่เกิน 5-10 ปี ถ้าเกินกว่านั้นก็จะใช้หน่วยกิตเก่ามาเทียบโอนไม่ได้

เกรดขั้นต่ำ – บางสถาบันการศึกษา อาจกำหนดให้วิชาที่ขอเทียบโอนต้องมีเกรดขั้นต่ำ

ต้องผ่านการพิจารณา – การเทียบโอนมักต้องผ่านการตรวจสอบจากคณะกรรมการของสถาบันที่รับโอน

สูตรเทียบโอนเหมาะกับใคร?

✅ ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนสายการเรียน หรือย้ายมหาวิทยาลัย โดยอยากลดระยะเวลาไม่ต้องเรียนซ้ำในวิชาที่เทียบโอนหน่วยกิตได้

✅ ผู้ที่เคยเรียนไม่จบและต้องการกลับมาเรียนใหม่

✅ ผู้ที่มีประสบการณ์ทำงานมาแล้ว และต้องการได้รับวุฒิการศึกษาที่เกี่ยวข้อง

✅ ผู้ที่มีใบประกาศนียบัตร หรือเคยผ่านการอบรม และต้องการนำมาต่อยอดเป็นใบปริญญา

โดยสรุปแล้ว หลักสูตรเทียบโอนเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการเรียนต่อโดยไม่ต้องเริ่มจากศูนย์ สามารถช่วยลดเวลาและค่าใช้จ่ายในการศึกษาได้ ทั้งนี้ ผู้ที่สนใจควรศึกษาข้อมูลและเงื่อนไขของแต่ละสถาบันให้ดีก่อนตัดสินใจ เพื่อให้การเทียบโอนเป็นไปอย่างราบรื่นและได้รับประโยชน์สูงสุดจากการศึกษา หากคุณกำลังมองหาหลักสูตรที่สามารถเทียบโอนได้ อย่าลืมตรวจสอบเงื่อนไขของแต่ละสถาบันการศึกษา เพื่อให้แน่ใจว่าการเรียนของคุณจะคุ้มค่าและตรงตามเป้าหมายที่วางไว้!